Το Παράδοξο της Αγοράς Εργασίας: Γιατί Υπάρχουν Θέσεις και Άνεργοι Ταυτόχρονα;
Είναι ένα από τα πιο συχνά ερωτήματα που ακούγονται σήμερα στην Ελλάδα: "Γιατί οι επιχειρήσεις ψάχνουν προσωπικό και οι πολίτες δηλώνουν άνεργοι;"
Η παρατήρηση ότι βλέπουμε παντού αγγελίες και ταυτόχρονα ακούμε για δυσκολίες εύρεσης εργασίας είναι ένα πραγματικό παράδοξο που γεννά εύλογη σύγχυση.
"Τελικά που υπάρχει το πρόβλημα;
Δεν υπάρχουν δουλειές ή δεν υπάρχει θέληση για δουλειά από μας;" Η απάντηση δεν είναι απλή και κρύβει πολλές πτυχές.
Η Δύσκολη Ισορροπία Προσφοράς και Ζήτησης
Φαινομενικά, υπάρχει ασυμφωνία.
Οι επιχειρήσεις, ειδικά σε κλάδους όπως η εστίαση και ο τουρισμός έχουν αυξημένες ανάγκες προσωπικού, ειδικά κατά την καλοκαιρινή περίοδο.
Ταυτόχρονα, πολλοί άνθρωποι δηλώνουν άνεργοι ή είναι υποαπασχολούμενοι. Το "αγκάθι" βρίσκεται σε μια σειρά αλληλοεξαρτώμενων παραγόντων.
Γιατί οι Εργαζόμενοι Διστάζουν;
Ας δούμε τους λόγους που μπορεί να αποτρέπουν κάποιον από το να αποδεχτεί μια προσφορά εργασίας, ακόμα κι αν είναι άνεργος:
Ανταμοιβή και Συνθήκες Εργασίας: Ενώ εσύ έχεις βρει παραδείγματα καλών αποδοχών και ενσήμων, δυστυχώς, ένα σημαντικό ποσοστό των προσφερόμενων θέσεων, ειδικά στην εστίαση, συνοδεύεται από χαμηλούς μισθούς, εντατικούς ρυθμούς, μεγάλα ωράρια χωρίς υπερωρίες και αδήλωτη/υποδηλωμένη εργασία. Αυτές οι συνθήκες αποθαρρύνουν πολλούς, ειδικά τους νέους ή όσους έχουν οικογενειακές υποχρεώσεις.
Έλλειψη Αντιστοίχισης Δεξιοτήτων: Μπορεί να υπάρχει γενική ζήτηση, αλλά οι ανοιχτές θέσεις να απαιτούν συγκεκριμένες δεξιότητες ή εμπειρία που δεν διαθέτουν όλοι οι άνεργοι. Ένας άνεργος με πτυχίο λογιστικής δεν μπορεί εύκολα να καλύψει μια θέση μάγειρα.
Γεωγραφική Δυσκολία: Πολλές θέσεις, ιδίως στον τουρισμό, βρίσκονται σε απομακρυσμένες ή τουριστικές περιοχές. Το κόστος διαμονής, η απόσταση από την οικογένεια ή η έλλειψη υποδομών μπορεί να καταστήσει την μετακίνηση ασύμφορη ή αδύνατη.
Προγράμματα Ανεργίας/Κατάρτισης: Όπως σωστά επεσήμανες, κάποιοι επιλέγουν να ενταχθούν σε επιδοτούμενα προγράμματα της ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ) ή κατάρτισης. Αυτό τους παρέχει ένα μικρό εισόδημα ή την ευκαιρία να αποκτήσουν νέες δεξιότητες, "παγώνοντας" την ενεργή αναζήτηση, ειδικά αν οι εναλλακτικές προσφορές δεν είναι ελκυστικές.
Προηγούμενη Κακή Εμπειρία: Πολλοί εργαζόμενοι έχουν βιώσει εκμετάλλευση ή πολύ κακές συνθήκες στο παρελθόν. Αυτό τους καθιστά πιο επιφυλακτικούς απέναντι σε νέες προσφορές, ακόμη κι αν αυτές φαίνονται καλύτερες.
Οι Προκλήσεις των Εργοδοτών
Και οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν τις δικές τους δυσκολίες:
Δυσκολία Εύρεσης Κατάλληλου Προσωπικού: Πολλοί εργοδότες δηλώνουν ότι δεν βρίσκουν προσωπικό με την απαραίτητη διάθεση, σοβαρότητα ή τον επαγγελματισμό που απαιτεί η θέση. Αυτό μπορεί να είναι αποτέλεσμα ελλείψεων στην επαγγελματική εκπαίδευση ή αλλαγής νοοτροπίας.
Κόστος Εργασίας: Το υψηλό κόστος της νόμιμης εργασίας (μισθός + εισφορές) αποτελεί συχνά αιτία προβληματισμού για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Αυτό οδηγεί κάποιους σε πρακτικές που απωθούν τους εργαζόμενους.
Έντονη Εποχικότητα: Σε κλάδους όπως ο τουρισμός, η έντονη εποχικότητα κάνει δύσκολη τη διατήρηση μόνιμου προσωπικού όλο το χρόνο, οδηγώντας σε ελλείψεις τους μήνες αιχμής.
Ελλιπή Κίνητρα: Ακόμη και με καλούς μισθούς, η έλλειψη επιπρόσθετων κινήτρων (ευέλικτο ωράριο, προοπτικές εξέλιξης, βελτιωμένο εργασιακό περιβάλλον) μπορεί να δυσκολεύει την προσέλκυση και διατήρηση ταλέντων.
Το Πρόβλημα της "Αντιστοίχισης"
Το πρόβλημα, λοιπόν, δεν είναι μονόπλευρο.
Είναι ένα σύνθετο ζήτημα "αντιστοίχισης" (matching), όπου οι προσδοκίες των εργαζομένων και οι απαιτήσεις των εργοδοτών δεν συναντιούνται πάντα.
Δεν αντιστοιχούν πάντα τα προσόντα και η διάθεση των ανέργων με τις απαιτήσεις και τις συνθήκες των θέσεων.
Οι προσφερόμενες συνθήκες εργασίας (μισθός, ωράριο, ασφάλιση, εργασιακό περιβάλλον) δεν ανταποκρίνονται πάντα στις προσδοκίες και τις ανάγκες των εργαζομένων.
Υπάρχουν δομικές αδυναμίες στην αγορά εργασίας, όπως η γραφειοκρατία, η ανάγκη για συνεχή κατάρτιση και η μη τήρηση της εργατικής νομοθεσίας από ένα μέρος των επιχειρήσεων.
Οι περιπτώσεις που περιγράφεις, με εργοδότες που προσφέρουν καλές συνθήκες και παρόλα αυτά δυσκολεύονται, είναι πολύτιμες. Δείχνουν ότι η γενική αρνητική εικόνα ενός κλάδου μπορεί να επηρεάζει ακόμα και τους συνεπείς επιχειρηματίες, ή ότι οι συγκεκριμένες απαιτήσεις της θέσης δεν συναντούν τον κατάλληλο αριθμό υποψηφίων.
Για να λυθεί αυτό το παράδοξο, απαιτούνται συστηματικές παρεμβάσεις από όλες τις πλευρές: κρατική στήριξη στην επαγγελματική κατάρτιση, αυστηρότεροι έλεγχοι στην εργασιακή νομοθεσία, αλλά και μια αμοιβαία προσπάθεια για βελτίωση των συνθηκών εργασίας και της προσαρμοστικότητας στις ανάγκες της αγοράς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου